Çocuklarda Ateş İhmal Edilmemelidir

Ebeveynleri en çok endişelendiren ve bir anda onları karamsarlığa sürükleyen ateş problemi çocuklarda sıklıkla görülen bir sağlık sorunu olarak değerlendirilir. Çocuklarda ateş çıkması bağışıklık sistemlerinin farklı organizmalarla savaştığının bir göstergesidir. Bu açıdan yaklaşıldığında ateşin sağlıklı bir semptom olduğunu söylemek çok da yanlış olmayacaktır. Ancak ateşin ne kadar yükseldiği, ne kadar süre ile çocuğu etkilediği ve neden yükseldiğinin araştırılması gerekir. Basit nedenlerle ortaya çıkabilen ateş kimi zaman çocuklardaki farklı hastalıkların habercisi de olabilmektedir.

Çocuklarda Ateş

Öncelikle ateşin bir hastalık olmadığını hatırlatmak istiyoruz. Ateş; vücudun savunma sisteminin çalıştığının ve enfeksiyona karşı mücadele ettiğinin bir göstergesidir.

3 aydan küçük ya da bağışıklık sistemi problemi olan çocuklarda vücut sıcaklığı 38 C ve üzerinde olduğunda ateşin yükseldiği düşünülebilir. Yenidoğanlarda ateş ölçümü anüsten yapılırsa sonucun doğruluğu daha yüksek olur. Ancak travmaya yol açabilmesi nedeniyle artık anüs yerine koltuk altı ya da kulaktan ölçüm yapılması önerilmektedir.

Bağışıklık sisteminde sorun olmayan ve gelişimini sürdüren bebeklerde ateşin yükseldiğinin söylenmesi için ateşin 38,4 C ve üzerinde ölçümlenmesi gerekir.

Ateşin yükselmesiyle vücut normal ısısını dengelemeye çalışır. İç organların zarar görmesinin engellenmesi adına terler, kan cildin en üst yüzeyine doğru çekilir ve vücut kendi kendini korumaya başlar.

Çocuklarda Ateş Neden Yükselir?

Ateş ile ilgili bu denli kaygı duyulmasının temel nedeni ateşin birçok farklı nedenden ötürü yükselebilmesidir. Çocuklarda ateş akut olarak ya da kronik olarak gözlenebilir. Akut ya da kronik ateşe neden olabilecek faktörler farklı olduğu için ateşe yol açabilecek farklı olasılıkları bu doğrultuda sınıflandıracağız.

Akut Ateşin Nedenleri:

Virüsler nedeniyle solunum yolu enfeksiyonlarının oluşması,
Virüsler nedeniyle mide ve bağırsakların iltihaplanması,
Bakteriler nedeniyle sinüzit, orta kulak iltihabı ve idrar yolu enfeksiyonu meydana gelmesi.

Yenidoğan bebeklerde bağışıklık sistemi çok gelişmediği için enfeksiyonlar tehlike arz edebilir. Kandaki, akciğerlerdeki ve beyin zarındaki enfeksiyonların zaman kaybetmeden tedavi edilmesi gerekir. Akut ateş, aşı olan ve ilaç kullanan çocuklarda da ortaya çıkabilir.

Kronik Ateşin Nedenleri:

Hepatit
Zatürre
Abdominal apseler
Sindirim sistemi enfeksiyonları
Kemik enfeksiyonları
Enflamatuar bağırsak hastalığı
Lösemi ve Lenfoma gibi kan hastalıkları
Nörolojik bozukluklar
Bağışıklık sistemi hastalıkları

Ne Zaman Acil Müdahale Gerekir?

Çocukların bağışıklık sistemlerinin verdiği savaş neticesinde yükselmeye başlayan ateş aileleri paniğe sevk edebilir. Genellikle en kötü senaryonun düşünülmemesi gerekir ancak bebeklerin 0 – 3 ay arasında olması ateş sorunu yaşandığında acil tıbbi müdahale gereksinimi yaratacağı unutulmamalıdır.

Çocukta ateşle birlikte halsizlik görülüyorsa, ateş 39 derecenin üzerine çıkmışsa, çocukta konjenital kalp rahatsızlığı varsa, sıvı kaybı arttıysa ve çocuk daha önceli zamanlarda havale geçirdiyse en kısa sürede uzmanlara gidilmesi gerektiğini hatırlatmak istiyoruz.

Ateşlenen Çocuklara Nasıl Müdahale Edilmelidir?

Ateşlenen çocukların mümkün olduğunca ince giysiler giymesi gerekir. Üşüyeceği endişesiyle daha kalın giysilerle giydirmek ateşin yükselmesine neden olabilir.
Ateşlenen bebeklerin ve çocukların sıvı alımlarının çok dikkatli şekilde takip edilmesi gerekir. Sıvı kaybı ateşin yol açtığı problemleri arttırabilir.
Çocuğun bulunduğu ortamın ısısı dengelenmelidir. 21 – 22 derecelik ortam ısısı ideal kabul edilir.
Ilık su ile ıslatılmış pamuk ya da bez parçaları alına, kasıklara, bileklere ve boyuna konulabilir.

Ebeveynlerin yaptıkları en büyük hatalardan biri çocuğun ateşi yükselmeye başladığında onlara uzman doktorlara danışmadan ağrı kesici vermektedir. Tüm ilaçların kullanımında olduğu gibi ateş düşürmek için de kulaktan duyma bilgilerle hareket edilmesi yanlış bir davranıştır. Ateşi yükselen çocuklara yukarıdaki önerilerimiz doğrultusunda müdahale edilebilir ancak ateş yükselmeye devam ediyorsa ve ateşin ciddiyetini arttıran belirtiler gözleniyorsa mutlaka uzman doktorlara başvurulmalıdır.